thị trường rau sạch ở hà nội

Dự kiến trong tuần tới, giá rau xanh vẫn ở mức cao và có thể giảm sau 2 tuần nữa, khi rau vụ đông chính thức cho thu hoạch rộ. "Nếu thời tiết như hiện nay, tạnh ráo thì cũng phải nửa tháng đến 20 ngày nữa thì giá rau mới giảm, tầm này còn khó có rau để bán", bà Rau quả trồng theo phương pháp hữu cơ có giá bán cao hơn so với trồng truyền thống, tuy nhiên người tiêu dùng ngày càng ưu chuộng các sản phẩm hữu cơ. Nguồn: nongnghiep.vn. Đắt cũng mua, miễn là tốt cho sức khỏe. Đi một vòng quanh các siêu thị hiện đại như Lotte Mart Bạn đang xem: Cửa hàng rau sạch ở hà nội. 1 6 . 2 0 . Cập nhật lập cập Ngân sách Thị Trường nông sản trông cùng kế bên nước. Cung cấp giải pháp technology vận dụng vào NNTT cho các hộ nông dân nuôi trồng. Góp phần nâng cao quality sản phẩm cung cấp cho những người tiêu Đó là lý do khiến Antesco quay về thị trường nội địa và hiện hàng phục vụ trong nước chiếm tỷ trọng đến 30%. Cụ thể, rau sạch và một số loại khác từ doanh thu 3 - 5 tỷ đồng/năm trước đây đã nâng lên 50 tỷ đồng/năm vào thời điểm hiện nay. Hiện nay, các nhà hàng Việt Nam, Nhật, Hàn Quốc… đang ngày càng tăng số lượng đặt hàng với Antesco. Tuy nhiên, niềm tin của khách hàng với rau sạch tại siêu thị mới thực sự bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Cầm trên tay mớ rau mua trong siêu thị, chị Vương Linh (Thanh Xuân, Hà Nội) tỏ ra băn khoăn về nguồn gốc. Theo chị Linh, việc một nhà cung cấp lừa dối người tiêu dùng về nguồn gốc thực phẩm gây ảnh hưởng lớn đến tâm lý của chị và gia đình. Có lẽ, chỉ cần sự việc của bà Khuất Thị Tỵ, xã Yên Mỹ, huyện Thanh Trì, Hà Nội là đã quá đủ để "hiện hình bản chất" của không ít các đơn vị kinh doanh "rau sạch" trên thị trường hiện nay: Có một DN về đặt vấn đề tiêu thụ rau với bà Tỵ. Bà không nhớ tên DN, chỉ nhớ địa chỉ ở huyện Hoài Đức. Vay Tien Nhanh Home Credit. Kinh doanhHàng hóa Thứ ba, 20/3/2001, 1631 GMT+7 Các làng ngoại thành Hà Nội hiện cung cấp cho thị trường gần 10 tấn rau sạch mỗi ngày. Tuy nhiên, gần đây, 2 loại "rau sạch" và "rau không sạch" được bày bán lẫn lộn trên các sạp rau ngoài chợ, người tiêu dùng khó mà phân biệt. Các làng ngoại thành Hà Nội hiện cung cấp cho thị trường gần 10 tấn rau sạch mỗi ngày. Tuy nhiên, gần đây, 2 loại "rau sạch" và "rau không sạch" được bày bán lẫn lộn trên các sạp rau ngoài chợ, người tiêu dùng khó mà phân biệt. Người dân thủ đô đã quen dần với khái niệm "rau an toàn", gọi nôm na là "rau sạch" và cũng thấy rõ lợi ích của việc sử dụng chúng khi số vụ ngộ độc thực phẩm ngày càng tăng. Tại một số các siêu thị, cửa hàng chuyên doanh FiviMark, Seiyu, cửa hàng D2 - Giảng Võ, một số kiốt chợ Hôm..., rau sạch được bày bán có giấy chứng nhận chất lượng của Sở Khoa học Công nghệ và Môi trường Hà Nội và được niêm yết giá rõ ràng. Giá rau sạch ở đây khá đắt so với thu nhập của đại bộ phận người tiêu dùng nên chủ yếu là phục vụ cho những gia đình có thu nhập cao. Giá một số loại rau như súp lơ xanh đồng/kg, súp lơ trắng đồng/cái, cà chua đồng/kg, cải ngọt đồng/mớ... Xã Vân Nội huyện Đông Anh là một trong những địa chỉ cung cấp rau sạch lớn nhất cho Hà Nội, trung bình từ 2-3 tấn/ngày. Toàn xã có 210-230 ha rau các loại nhưng chỉ có 1/3 diện tích là trồng rau sạch với trên 30 loại bắp cải, súp lơ trắng và xanh, xà lách, đậu xanh, cà chua.... Chi phí trồng cao nên giá rau sạch cao hơn hẳn so với những loại thông thường khác. Tuy nhiên, theo một số hộ chuyên cung cấp rau cho thị trường Hà Nội thì giá bán cho các cửa hàng, siêu thị thường cao hơn từ 2-2,5 lần so với giá bỏ mối. Trên thực tế, chỉ 1/3 lượng rau sạch được cung cấp cho các cửa hàng có tên tuổi, địa chỉ cụ thể với mức giá cao. Số còn lại, người nông dân phải "bán tháo" ngang giá với các loại rau "ít sạch" khác. Chính vì vậy, người tiêu dùng không thể phân biệt một cách chính xác loại rau nào là "sạch", bởi không có chứng nhận tên tuổi, địa chỉ cung cấp. Theo Sài Gòn Giải Phóng, 20/3. Nông dân xã Vân Nội xây dựng các hợp tác xã trồng rau sạch, hạn chế sử dụng thuốc bảo vệ thực vật. Xã Vân Nội, huyện Đông Anh, Hà Nội là địa phương phát triển chủ yếu nhờ nông nghiệp. Thay vì trồng nhiều loại rau trên một vùng đất, các hợp tác xã định hướng người dân chuyên canh trồng rau an toàn. Vùng chuyên canh giúp người dân dễ quản lý, chăm sóc, điều tiết nước tưới và dễ dàng trong khâu tiêu thụ sản phẩm. Bên cạnh đó, rau chuyên canh mang lại cơ hội việc làm và nguồn thu nhập ổn định, đảm bảo cuộc sống cho các hộ nông dân. Hiện tại, vùng chuyên canh rau Vân Nội đem đến nguồn thu ước tính 360 triệu đồng mỗi ha trong năm. Mỗi sào rau mang lại cho các hộ nông dân từ 10-15 triệu đồng mỗi vụ. Xã Vân Nội có 14 hợp tác xã đang hoạt động, mỗi hợp tác xã có khoảng 30-40 thành viên tham gia sản xuất. Xã đã quy hoạch phát triển vùng chuyên canh theo mô hình cánh đồng mẫu lớn với diện tích 115 ha, chiếm gần 50% diện tích đất nông nghiệp ở xã Vân Nội. Hợp tác xã Ba Chữ tại Vân Nội đã xây dựng thành công mô hình triển khai trồng rau an toàn bằng cách dùng phân hữu cơ để bổ sung dinh dưỡng cho rau và hạn chế tối đa việc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật. Bà Huyền chăm sóc vườn rau tại hợp tác xã Ba Chữ, Vân Nội. Bà Nguyễn Thị Huyền, Chủ tịch Hội đồng Quản trị kiêm Giám đốc hợp tác xã rau Ba Chữ là người trực tiếp hướng dẫn kĩ thuật, liên kết nhiều đơn vị để đảm bảo đầu ra cho bà con. Theo bà Huyền, triển khai thực hiện theo mô hình rau an toàn, các thành viên tham gia phải tuân thủ đúng quy trình chăm bón. Với các hộ dân trong hợp tác xã rau Ba Chữ, toàn bộ kĩ thuật trồng rau, quá trình chăm sóc đều phải thực hiện ghi chép vào nhật ký đồng ruộng để đảm bảo chất lượng sản phẩm trước khi bán ra thị trường. Sau khi thu hoạch, người dân phải bơm nước và đổ vôi để làm sạch đất, diệt trừ mầm bệnh trước khi trồng lứa rau mới. Toàn bộ diện tích trồng rau được phủ kín ni lông nhằm tránh sâu bệnh, giảm sương nắng. Toàn bộ rau tại Vân Nội được phủ kín ni lông để đảm bảo an toàn. Bà Huyền cho biết, hợp tác xã rau Ba Chữ còn liên kết với nhiều đơn vị sản xuất khác để luôn có đủ sản phẩm cung cấp cho người tiêu dùng. "Nhờ trồng rau, các thành viên trong hợp tác xã có nguồn thu nhập hằng ngày, đảm bảo kinh tế và ổn định cuộc sống gia đình. Trong thời gian tới, hợp tác xã sẽ mở rộng kênh tiêu thụ để sản phẩm của bà con được thu mua với giá cao nhất", bà Huyền chia sẻ. Tương tự như hợp tác xã Ba Chữ, hợp tác xã Thố Bảo chuyên cung cấp cho thị trường các loại rau sạch như rau cải, cà chua, su hào, cà rốt... Ở Thố Bảo, sản phẩm được phân phối rộng khắp thị trường dưới các hình thức như thương lái thu mua, hợp đồng công ty, cửa hàng cung ứng... Rau an toàn được trồng tại Vân Nội là lựa chọn của nhiều người. Theo ông Trần Trung Hiếu, Chủ tịch Hội Nông dân xã Vân Nội, việc áp dụng hoa học kĩ thuật tiên tiến, trong đó có hệ thống tưới tiêu, là khó khăn lớn nhất cản trở việc trồng rau của bà con. Để đảm bảo nguồn cung an toàn cho thị trường, các cán bộ khuyến nông huyện Đông Anh hướng dẫn bà con sản xuất an toàn, tăng cường kiểm tra, giám sát để sản phẩm đạt chất lượng tốt nhất. Nhận định về hướng phát triển vùng rau chuyên canh, ông Trần Trung Hiếu cho rằng "Để việc trồng rau của bà con mang lại hiệu quả hơn nữa, địa phương phải tăng cường các biện pháp đầu tư đồng bộ về khoa học kĩ thuật, liên kết với doanh nghiệp để đảm bảo đầu ra. Sản phẩm phải được kiểm định rõ ràng trước khi xuất bán ra thị trường". Rau Vân Nội hiện đang được cung cấp cho người dân qua nhiều kênh bán hàng như siêu thị, bếp ăn tập thể, nhà hàng, khách sạn hoặc qua các mô hình liên kết với nhiều công ty để đảm bảo đầu ra. Trong đó, chợ đầu mối rau Vân Trì, Hà Nội là nơi trao đổi, mua bán hàng chục tấn rau thành phẩm mỗi ngày. Dương Lan BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƢƠNG -o0o- Công trình tham dự Cuộc thi SINH VIÊN NGHIÊN CỨU KHOA HỌC TRƢỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƢƠNG 2014 Tên công trình NGHIÊN CỨU THỊ TRƢỜNG TIÊU THỤ RAU SẠCH TẠI HÀ NỘI Nhóm ngành KD2 Hà Nội, tháng 05 năm 2014 MỤC LỤC LỜI MỞ ĐẦU ......................................................................................................................... 1 CHƢƠNG 1GIỚI THIỆU TỔNG QUAN VỀ ĐỀ TÀI ........................................... 3 Tình hình nghiên cứu .................................................................................... 3 Mục đích nghiên cứu .................................................................................... 3 Đối tƣợng nghiên cứu ................................................................................... 3 Phạm vi nghiên cứu ...................................................................................... 4 CHƢƠNG 2PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ................................................................ 7 Nghiên cứu định lƣợng – phỏng vấn bằng bảng hỏi ...................................... 7 Giả thiết thiết kế bảng hỏi ....................................................................... 7 Kết cấu bảng câu hỏi .............................................................................. 9 Điều kiện để tham gia phỏng vấn ............................................................ 9 Thang đo sử dụng trong nghiên cứu ........................................................ 9 Phƣơng pháp chọn mẫu ........................................................................ 13 Phƣơng pháp phỏng vấn ....................................................................... 15 Làm sạch và xử lý dữ liệu ..................................................................... 16 Đặc điểm của phƣơng pháp nghiên cứu....................................................... 16 Nghiên cứu tại bàn và nghiên cứu tại hiện trƣờng ................................. 16 Nghiên cứu mô tả ................................................................................. 16 Nghiên cứu đột xuất ............................................................................. 17 CHƢƠNG 3PHÂN TÍCH DỮ LIỆU VÀ KẾT QUẢ ................................................... 18 Quy mô thị trƣờng ...................................................................................... 18 Vấn đề của thị trƣờng rau an toàn ............................................................... 23 Vấn đề của nhóm khách hàng đan xen thuộc nhóm A ........................... 24 Vấn đề của nhóm khách hàng tiềm năng – nhóm B ............................... 25 Vấn đề của nhóm không phải khách hàng ............................................. 26 Thống kê mô tả đặc điểm của ba nhóm khách hàng..................................... 29 Khách hàng hiện tại .............................................................................. 32 Khách hàng tiềm năng .......................................................................... 33 Không phải khách hàng ........................................................................ 35 Phân đoạn thị trƣờng................................................................................... 37 Sử dụng phân tích phƣơng sai một yếu tố One-Way ANOVA .............. 38 Sử dụng kiểm định Kruskal – Wallis và Mann-Whitney ....................... 40 Phân tích hồi quy Multinomial Logistic ................................................ 41 Xây dựng marketing hỗn hợp cho nhóm khách hàng tiềm năng .................. 42 Sản phẩm.............................................................................................. 43 Giá cả ................................................................................................... 43 Kênh phân phối .................................................................................... 45 Xúc tiến ................................................................................................ 46 CHƢƠNG 4KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ .................................................................... 52 Kết luận ...................................................................................................... 52 Kiến nghị .................................................................................................... 54 TÀI LIỆU THAM KHẢO 55 PHỤ LỤC 1 ƢỚC LƢỢNG QUY MÔ THỊ TRƢỜNG VÀ CHI TIÊU 56 PHỤ LỤC 2 BẢNG HỎI 57 PHỤ LỤC 3 KẾT QUẢ PHÂN TÍCH KINH TẾ LƢỢNG 64 DANH MỤC BẢNG BIỂU Bảng Thang đo sử dụng trong bảng hỏi............................................................ 10 Bảng Thống kê mô tả giới tính của mẫu........................................................... 13 Bảng Thống kê mô tả tuổi của mẫu.................................................................. 13 Bảng Thống kê mô tả trình độ học vấn của mẫu .............................................. 14 Bảng Thống kê mô tả hoàn cảnh gia đình của mẫu .......................................... 14 Bảng Quy mô, tiềm năng, dung lƣợng thị trƣờng rau ....................................... 20 Bảng Nhóm đan xen - lý do sử dụng trộn lẫn ................................................... 24 Bảng Nhóm B - lý do chƣa sử dụng rau sạch ................................................... 26 Bảng Nhóm C - lý do không sử dụng rau sạch ................................................. 27 Bảng Thống kê mô tả ba nhóm đối tƣợng ........................................................ 31 Bảng Địa điểm đƣợc ƣa chuộng ....................................................................... 45 Bảng Ngƣời quyết định trong việc mua rau an toàn ......................................... 46 Bảng Ngƣời quyết định nữ trong việc mua rau an toàn .................................. 47 Bảng Ngƣời sử dụng rau an toàn...................................................................... 48 Bảng Nhóm B - Tần suất mua rau và ngày đi mua rau ................................... 49 Bảng Tầm ảnh hƣởng của các kênh thông tin ................................................. 49 Bảng ANOVA - Mô tả..................................................................................... 65 Bảng ANOVA - Kiểm định phƣơng sai đồng nhất ........................................... 65 Bảng ANOVA - Kết quả................................................................................. 66 Bảng ANOVA - Phân tích sâu ......................................................................... 69 Bảng Kruskal Wallis - Xếp hạng...................................................................... 71 Bảng Kruskal Wallis - Kết quả ........................................................................ 71 Bảng Mann- Whitney - nhóm A và nhóm B - Xếp hạng................................... 73 Bảng Mann- Whitney - nhóm A và nhóm B - Kết quả .................................... 73 Bảng Mann- Whitney - nhóm B và nhóm C - Xếp hạng.................................. 74 Bảng Mann- Whitney - nhóm B và nhóm C - Kết quả................................... 75 Bảng Mann- Whitney - nhóm A và nhóm C - Xếp hạng................................ 76 Bảng Mann- Whitney - nhóm A và nhóm C - Kết quả ................................... 77 Bảng Multimonial Logistic - Tóm tắt ............................................................. 78 Bảng Multinomial Logistic - Thông tin về phù hợp mô hình.......................... 79 Bảng Multinomial Logistic - kết quả.............................................................. 82 DANH MỤC HÌNH Hình Vai trò tham gia trong quá trình mua hàng ................................................ 8 Hình Phân loại các nhóm đối tƣợng ................................................................. 18 Hình Thời gian sử dụng rau sạch ..................................................................... 22 1 LỜI MỞ ĐẦU Cùng với chất lƣợng cuộc sống đi lên thì nhu cầu sử dụng thực phẩm an toàn, giàu dinh dƣỡng của con ngƣời càng tăng lên. Trong đó, rau là thực phẩm không thể thiếu trong bữa ăn của mỗi ngƣời. Để có sức khỏe tốt và đƣợc cung cấp đầy đủ dƣỡng chất thiết yếu cho cơ thể thì con ngƣời cần sử dụng rau an toàn, chất lƣợng. Tuy nhiên, tình hình thực tế cho thấy những loại rau đang đƣợc bày bán trên thị trƣờng cho ngƣời tiêu thụ đa số có nguồn gốc không rõ ràng, nhiều trƣờng hợp còn gây đe dọa trực tiếp đến sức khỏe ngƣời tiêu dùng. Theo thống kê của Cục An Toàn Thực Phẩm, Bộ y tế, trong vòng 5 năm 2008-2012, cả nƣớc có gần 29000 ngƣời bị ngộ độc thực phẩm. Cụ thể, năm 2012, toàn quốc xảy ra 167 vụ với hơn 5500 ngƣời bị ngộ độc thực Nguyên nhân đƣợc xác định là do thực phẩm bị ô nhiễm, rau quả có vi sinh vật gây bệnh, dƣ lƣợng thuốc bảo vệ thực vật và kim loại vƣợt quá mức cho phép. Thực phẩm chất lƣợng và kém chất lƣợng tràn lan và bị trộn lẫn khiến ngƣời tiêu dùng khó phân biệt. Ngoài ra, những ngƣời chƣa bị ngộ độc thực phẩm ngay lập tức vẫn có thể là nạn nhân của việc tiêu dùng thực phẩm không an toàn vì việc dồn tích trong thời gian dài những chất quá hàm lƣợng cho phép cũng là nguyên nhân tiềm tàng cho nhiều căn bệnh. Mặt khác, trên thị trƣờng rau an toàn, mặc dù cầu rau an toàn lớn đến mức cung không đủ, dẫn đến sự trà trộn của rau kém chất lƣợng, thì rất nhiều doanh nghiệp kinh doanh rau an toàn và dự án phát triển rau an toàn vẫn chịu thua lỗ và đứng trƣớc nguy cơ phá sản. “Trong khi ngƣờ i Hà N ội r ấ t thèm rau s ạ ch thì trong s ố 31 điể m bán rau an toàn c ủ a Sàn giao d ịch rau qu ả và th ực ph ẩ m an toàn Hà N ội, đã có 26 điể m ph ải đóng cửa”2 Nhằm góp phần tìm hiểu và giải quyết vấn đề trên, tôi quyết định chọn đề tài “Nghiên cứu thị trường tiêu thụ rau sạch tại Hà Nội” nhằm rút ra những kết luận về đặc điểm thị trƣờng tiêu thụ rau an toàn tại Hà Nội trong đó có nhu cầu, hành vi và đòi hỏi của khách hàng đã, đang và có tiềm năng tiêu thụ rau an toàn. Từ đó rút Bộ Y tế - Cục An Toàn Thực Phẩm 2008, 2009, 2010, 2011, 2012. Tuệ Khanh 2013. 2 ra những giải pháp cụ thể đối với các doanh nghiệp cung cấprau an toàn và một số kiến nghị với các cơ quan chức năng. Kết cấu của đề tài gồm 4 chƣơng Chƣơng 1 Giới thiệu tổng quan về đề tài Chƣơng 2 Phƣơng pháp nghiên cứu Chƣơng 3 Phân tích dữ liệu và kết quả Chƣơng 4 Kết luận và kiến nghị 3 CHƢƠNG 1 GIỚI THIỆU TỔNG QUAN VỀ ĐỀ TÀI Tình hình nghiên cứu Đề tài nghiên cứu khoa học này là một bài nghiên cứu về thị trƣờng tiêu thụ rau an toàn tại Hà Nội. Đây là một đề tài có tính mới mẻ vì chƣa từng có nghiên cứu thị trƣờng tiêu thụ rau an toàn nào tại Hà Nội nào đƣợc thực hiện trƣớc đó. Các đề tài, tài liệu, sách báo liên quan đến rau sạch trƣớc đó chƣa đề cập đến việc phân tích thị trƣờng khách hàng rau an toàn mà chủ yếu tập trung vào phƣơng pháp trồng rau an toàn hiệu quả, giải quyết vấn đề chi phí cho rau an toàn hay hƣớng dẫn trồng rau an toàn. Mục đích nghiên cứu - Khái quát về thị trƣờng tiêu dùng rau an toàn tại Hà Nội quy mô, tiềm năng và vấn đề hiện tại - Xây dựng hình ảnh của ba nhóm khách hàng gồm các đặc điểm về giới tính, độ tuổi, trình độ học vấn, hoàn cảnh gia đình, thu nhập bình quân hàng tháng - Phân đoạn khách hàng tiêu thụ rau an toàn tại Hà Nội - Xây dựng marketing hỗn hợp cho sản phẩm rau an toàn - Đề xuất giải pháp nhằm giải quyết vấn đề hiện tại của thị trƣờng rau an toàn Đối tƣợng nghiên cứu Đối tƣợng nghiên cứu của đề tài là những ngƣời có sử dụng rau trong bữa ăn, sống tại Hà Nội và trên 18 tuổi. Lƣu ý rằng đối tƣợng nghiên cứu không phải là những ngƣời sử dụng rau an toàn, mà là những ngƣời sử dụng rau nói chung, bất kể là loại nào, trong bữa ăn của họ. Bài nghiên cứu này sẽ thực hiện các phân tích phân chia các đối tƣợng này ra làm ba nhóm đối tƣợng đại diện cho thị trƣờng tiêu thụ rau - Nhóm A Khách hàng hiện tại. Khách hàng hiện tại là những ngƣời đang sử dụng rau an toàn, bao gồm những ngƣời chỉ sử dụng rau an toàn và những ngƣời 4 sử dụng rau an toàn không thƣờng xuyên hay sử dụng cả rau an toàn cùng với rau thông thƣờng, sau đây gọi là khách hàng sử dụng đan xen. - Nhóm B Khách hàng tiềm năng. Khách hàng tiềm năng là những ngƣời chƣa sử dụng rau an toàn nhƣng có dự định sử dụng. - Nhóm C Không thuộc đối tƣợng khách hàng. Không thuộc đối tƣợng khách hàng là những ngƣời chƣa sử dụng rau an toàn và không có ý định sử dụng hoặc chƣa rõ ràng về ý định sử dụng. Phạm vi nghiên cứu - Sản phẩm phân tích chỉ liên quan đến rau an toàn. Các khái niệm cần làm rõ rau an toàn, rau an toàn, rau hữu cơ, rau thông thƣờng. + Rau an toàn hay còn gọi là rau sạch là những sản phẩm rau tƣơi bao gồm tất cả các loại rau an củ, thân, lá, hoa, quả, có chất lƣợng đúng nhƣ đặc tính giống của nó, hàm lƣợng các hóa chất độc và mức độ các sinh vật gây hại ở mức tiêu chuẩn cho phép, đảm bảo an toàn cho ngƣời tiêu dùng và môi trƣờng. Hiện nay, tiêu chuẩn rau an toàn đƣợc sử dụng ở Việt Nam là tiêu chuẩn VIETGAP, đƣợc bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn ban hành ngày 28/1/2008. VIETGAP là viết tắt của Vietnamese Good Agricultual Practices có nghĩa là Thực hành sản xuất nông nghiệp tốt ở Việt Nam dựa trên 4 tiêu chí3 1 Tiêu chuẩn về kỹ thuật sản xuất 2 An toàn thực phẩm gồm các biện pháp đảm bảo không có hóa chất nhiễm khuẩn hoặc ô nhiễm vật lý khi thu họach 3 Môi trƣờng làm việc mục đích nhắm ngăn chặn việc lạm dụng sức lao động của nông dân 4 Truy tìm nguồn gốc sản phẩm. Tiêu chuẩn này cho phép xác định những vấn đề từ khâu sản xuất đến tiêu thụ sản phẩm Không nên nhầm lẫn rau an toàn thƣờng đƣợc gọi là rau sạch là các loại rau đƣợc “rửa sạch”, trông đẹp mắt. Cần phân biệt rõ, rau an toàn là là loại rau có hàm Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn – Cục trồng trọt 5 lƣợng chất an toàn cho ngƣời tiêu dùng và quá trình nuôi trồng phù hợp với tiêu chuẩn cụ thể, không làm hại cho môi trƣờng xung quanh. Nhƣ vậy, bài viết này sử dụng thuật ngữ “rau an toàn” và “rau sạch” đƣợc hiểu là loại rau đƣợc trồng theo tiêu chuẩn VIETGAP. + Rau hữu cơ là loại rau đƣợc trồng hoàn toàn tự nhiên 1 Không bón phân hóa học, không phun thuốc bảo vệ thực vật 2 Không phun thuốc kích thích sinh trƣởng 3 Không sử dụng thuốc diệt cỏ 4 Không sử dụng sản phẩm biến đổi gen Chính vì những đặc điểm trên mà rau hữu cơ có thời gian sinh trƣởng lâu hơn và giá cả đắt hơn rau an toàn. + Cụm từ “rau thông thường” đƣợc dùng trong bài viết đƣợc hiểu là rau không an toàn hoặc là rau chƣa đƣợc chứng thực là an toàn. + Ngoài ra, bài viết còn sử dụng cụm từ “rau nói chung” hay “rau”, đƣợc hiểu là thị trƣờng rau nói chung, bao gồm cả rau an toàn và rau thông thƣờng. Phân biệt rau an toàn, rau hữu cơ với các loại rau thƣờngRất khó để phân biệt giữa các loại rau này qua hình thức. Vì vậy việc trà trộn rau là rất dễ dàng. Điều này có ảnh hƣởng sâu sắc đến niềm tin của ngƣời tiêu dùng đối với sản phẩm rau an toàn đang đƣợc bán trên thị trƣờng tiêu thụ. - Đối tƣợng khảo sát là những ngƣời tiêu dùng rau trong phạm vi thành phố Hà Nội có độ tuổi từ 18 tuổi trở lên. Bài nghiên cứu không lựa chọn giới hạn nghiên cứu các đối tƣợng tiêu dùng rau an toàn vì ngoài mục đích phân tích đặc điểm của nhóm khách hàng hiện tại, bài viết còn có mục đích của nghiên cứu là nhằm tìm ra tỉ lệ giữa những ngƣời sử dụng rau an toàn và những ngƣời không hoặc chƣa sử dụng. Một mục đích khác là xác định khả năng những ngƣời chƣa sử dụng rau an toàn sẽ sử dụng rau an toàn trong tƣơng lai hay không. . - Phạm vi nghiên cứu là trong thành phố Hà Nội. Ngƣời viết chọn địa điểm này vì hai lý do. Thứ nhất, Hà Nội là nơi tập trung đông dân cƣ, các nguồn rau an toàn cũng vì thế mà thƣờng hay đổ về từ các nơi, có thể từ các quận huyện ngoại 6 thành của Hà Nội, hoặc từ ngoại tỉnh. Thứ hai, nghiên cứu tại Hà Nội giúp tiết kiệm đƣợc chi phí cho ngƣời thực hiện đề tài khi thực hiện nghiên cứu. 7 CHƢƠNG 2 PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU Chƣơng 2 sẽ nêu rõ phƣơng pháp nghiên cứu và đặc điểm nghiên cứu thị trƣờng của đề tài. Phân tích ƣu điểm và tính ƣu việt của phƣơng pháp đƣợc chọn so với những phƣơng pháp sẽ mô tả phƣơng pháp nghiên cứu định lƣợng thực hiện bằng phƣơng pháp phỏng vấn thông qua bảng hỏi với các nội dung sau giả thiết khi thiết kế bảng hỏi, kết cấu bảng hỏi, các loại thang đo sử dụng trong bảng hỏi, điều kiện để tham gia khảo sát, phƣơng pháp chọn mẫu, phƣơng pháp phỏng vấn, phƣơng pháp làm sạch và xử lý dữ sẽ bàn về đặc điểm phƣơng pháp nghiên cứu thị trƣờng mà đề tài thực hiện, dựa trên các tiêu chí khác nhau. Thứ nhất, dựa trên nguồn dữ liệu thì đề tài thực hiện dựa vào cả nguồn dữ liệu thứ cấp, đƣợc thu thập từ phƣơng pháp nghiên cứu tại bàn và cả nguồn dữ liệu nghiên cứu sơ cấp, đƣợc thu thập từ phƣơng pháp nghiên cứu tại hiện trƣờng. Thứ hai, dựa vào mức độ tìm hiểu thị trƣờng thị trƣờng thì nghiên cứu là nghiên cứu mô tả. Cuối cùng, dựa trên mức độ thƣờng xuyên thì nghiên cứu đƣợc đƣợc thực hiện là nghiên cứu đột xuất. Nghiên cứu định lƣợng – phỏng vấn bằng bảng hỏi Bài nghiên cứu sử dụng phƣơng pháp nghiên cứu định lƣợng, thiết kế bảng câu hỏi phỏng vấn ngẫu nhiên một số lƣợng ngƣời trên 18 tuổi hiện đang sinh sống tại Hà Nội. Sau khi lọc dữ liệu thì số mẫu thu đƣợc là 213 mẫu dữ liệu sạch. Giả thiết thiết kế bảng hỏi Các đăc điểm của cá nhân khách hàng có ảnh hƣởng đến quyết định tiêu dùng rau an toàn. Đó là các đặc điểm - Giới tính biến Giới Tính giả thuyết cho rằng những ngƣời giới tính nữ sẽ có nhu cầu sử dụng rau an toàn lớn hơn những ngƣời giới tính nam. - Tuổi biến Tuổi giả thuyết cho rằng những ngƣời càng nhiều tuổi, càng có nhu cầu mua rau an toàn. Tuy nhiên, những ngƣời sử dụng chính không nhất thiết phải là họ. 8 Những vai trò tham gia quá trình mua của ngƣời tiêu dùng4 Ngƣời khởi xƣớng Ngƣời quyết định Ngƣời tác động Ngƣời thực hiện mua Ngƣời sử dụng Hình Vai trò tham gia trong quá trình mua hàng Đối với sản phẩn rau an toàn, ngƣời viết giả thiết ngƣời khởi xƣớng, ngƣời quyết định và ngƣời thực hiện mua là một, đƣợc điều tra ở câu số 8. Ngƣời tác động đƣợc điều tra ở câu số 12 và ngƣời sử dụng đƣợc điều tra ở câu số 15. Ngƣời viết cho rằng, ngƣời khởi xƣớng, ngƣời quyết định, ngƣời thực hiện mua, trong trƣờng hợp sống độc thân là chính họ, trong trƣờng hợp sống cùng gia đình sẽ chủ yếu là ngƣời mẹ, ngƣời vợ, trong trƣờng hợp sống chung với ngƣời khác sẽ chủ yếu là ngƣời phụ nữ; ngƣời thân sẽ có ảnh hƣởng tƣơng đối đến quá trình mua; ngƣời sử dụng đa số sẽ là gia đình, sau đó đến trẻ nhỏ và ngƣời già. - Bậc học biến Bậc học cao nhất giả thiết cho rằng ngƣời có bậc học càng cao thì càng có nhu cầu sử dụng rau an toàn. - Hoàn cảnh gia đình biến Thuong An Chung giả thiết cho rằng ngƣời sống gia đình và thƣờng ăn chung với gia đình sẽ là nhóm đối tƣợng tiêu thụ rau an toàn nhiều nhất. Sau đó sẽ đến nhóm sống cùng ngƣời khác và thƣờng xuyên ăn chung. Đối với nhóm sống chung với ngƣời khác nhƣng ít khi ăn chung hoặc sống độc thân thì lƣợng tiêu dùng rau an toàn của họ sẽ thấp nhất. Không kể trƣờng hợp họ tiêu thụ rau an toàn tại các cửa hàng ăn. - Thu nhập gồm 2 biến biến Binh Quan Thu Nhap_1Nguoi nếu sống một mình và biến Tổng Binh Quan Thu Nhap_Nhieu Nguoi nếu không sống một mình giả thiết cho rằng những ngƣời có thu nhập càng cao thì càng có nhu cầu sử dụng rau an toàn. Philip Kotler, Gary Amstrong 2010. 9 Kết cấu bảng câu hỏi Bảng câu hỏi gồm 20 câu chia làm ba phần5 - Phần 1 Thông tin chung - Phần 2 Dành cho khách hàng đang sử dụng rau an toàn - Phần 3 Dành cho khách hàng không sử dụng rau an toàn. Vấn đề cần giải quyết bản khảo sát chính là những mục tiêu đƣợc nêu ra trong phần của chƣơng 1 của đề tài. Tuy nhiên, bản câu hỏi không đƣợc sắp xếp theo các phần trả lời từng mục tiêu nhƣ đƣợc nêu ra mà đƣợc sắp xếp theo trình tự logic để ngƣời làm khảo sát dễ dàng theo dõi, thấy dễ hiểu, thực hiện đƣợc trong thời gian ngắn nhất có thể. Từ những kết quả khảo sát thu đƣợc, ngƣời làm nghiên cứu phân tích mối quan hệ giữa các biến để kiểm định những giả thuyết đề ra Điều kiện để tham gia phỏng vấn - Đối tƣợng nghiên cứu và ngƣời thân thiết của họ không làm trong các lĩnh vực không hợp lệ có liên quan đến tiếp thị và truyền thông đại chúng. - Đối tƣợng không phải là ngƣời thƣờng xuyên tham gia các chƣơng trình nghiên cứu. - Đối tƣợng phải thỏa mãn nhu cầu là trên 18 tuổi và sống tại Hà Nội. Thang đo sử dụng trong nghiên cứu Các khái niệm nghiên cứu gọi tắt là khái niệm trong bài gồm cả khái niệm ở dạng định lƣợng nhƣ thu nhập bình quân và khái niệm không ở dạng định lƣợng nhƣ tầm ảnh hƣởng của các kênh thông tin đối với quyết định mua rau. Đối với những khái niệm không ở dạng định lƣợng, ngƣời nghiên cứu sẽ lƣợng hóa chúng và sử dụng thang đo để đo lƣờng. Phụ lục 2 10 Những thang đo đƣợc sử dụng trong bài nghiên cứu này là Loại dữ liệu Loại thang đo Không metric Định danh Định tính Metric Quãng – thang đo đối nghĩa định lƣợng Thang đo tỉ lệ Bảng Thang đo sử dụng trong bảng hỏi Có hai loại thang đo định tính, đó là thang đo định danh và thang đo thứ tự. Ngƣời viết không lựa chọn thang đó thứ tự vì bản khảo sát không chứa các khái niệm có kết quả cần sắp xếp theo thứ tự. Thang đo thứ tự sẽ hữu ích hơn thang đo định tính khi cần sắp xếp thứ tự của kết quả của một khái niệm nhƣ khái niệm nhãn hiệu yêu thích của một loại sản phẩm. Tuy nhiên, nghiên cứu không nhằm vào việc nghiên cứu cho bất cứ nhãn hiệu sản phẩm nào cả, vì vậy không sử dụng đến thang đo thứ tự. Có hai loại thang đo định lƣợng là thang đo quãng và thang đo tỉ lệ. Cả hai loại thang đo này đều đƣợc áp dụng trong bản khảo sát sao cho phù hợp. Đối với thang đo quãng, ngƣời viết lựa chọn thang đo đối nghĩa, điều này sẽ đƣợc giải thích cụ thể phía dƣới. Cụ thể, các loại thang đo đƣợc áp dụng nhƣ sau - Một, thang đo định danh “Thang đo định danh là loại thang đo trong đó số đo dùng để xếp loại, nó không có ý nghĩa về lƣợng.”6Các câu hỏi sử dụng thang đo định danh là câu số 1;3; 4; 8; 11; 13;15; 16; 17; 19; 20. Nguyễn Đình Thọ, Nguyễn Thị Mai Trang. 2010. Nghiên cứu thị trường. Nhà xuất bản Đại học Quốc gia TP. Hồ Chí Minh. 11 Ví dụ Câu 3 nhằm định danh đối tƣợng khảo sát theo trình độ học vấn của họ. Khái niệm này không ở dạng lƣợng và dùng để xếp loại ngƣời phỏng vấn, không phải sắp xếp theo thứ tự. - Hai, thang đo quãng “Thang đo quãng là loại thang đo trong đó số đo dùng để chỉ khoảng cách nhƣng gốc 0 không có ý nghĩa.”7Trong ba loại thang đo quãng thang đo likert, thang đo đối nghĩa, thang Staple, ngƣời nghiên cứu áp dụng thang đo đối nghĩa trong câu 12 và câu 18. Thang đo đối nghĩa là loại thang đó trong đó một chuỗi các phát biểu liên quan đến thái độ trong câu hỏi đƣợc nêu ra và ngƣời trả lời sẽ chọn một trong các câu trả lời đó, trong đó chỉ dùng hai nhóm từ ở hai cực có nghĩa trái ngƣợc Thang đo đối nghĩa đƣợc chọn vì phù hợp với đặc điểm của khái niệm Câu 12 trả lời cho câu hỏi về mức độ ảnh hƣởng của các kênh thông tinh đối với quyết định mua rau của ngƣời tiêu dùng. Thang đo đối nghĩa của câu 12 Không ảnh Ảnh hưởng hưởng lớn 1 2 Nguyễn Đình Thọ, Nguyễn Thị Mai Trang, sđd, 107. Nguyễn Đình Thọ, Nguyễn Thị Mai Trang, sđd, 109. 3 4 12 Câu 18 trả lời cho câu hỏi về tầm quan trọng của của các tiêu chí trong việc lựa chọn rau an toàn. Thang đo đối nghĩa của câu 18 Rất Không quan trọng quan trọng 1 2 3 4 - Ba, thang đo tỉ lệ “Thang đo tỉ lệ là loại thang đo trong đó số đo dùng để đo độ lớn, và gốc 0 có ý nghĩa.”9 Thang đo tỉ lệ đƣợc áp dụng trong một số câu trong bài khảo sát mà những câu đó phân tích các khái niệm có kết quả có gốc 0 là quan trọng Các câu áp dụng thang đo tỉ lệ trong bản khảo sát là câu 5; 9; 10. Ví dụ Câu 9 hỏi về mức chi bình quân cho món rau cho bữa ăn của ngƣời khảo sát, đƣợc trình bày dƣới dạng lựa chọn để thuận tiện cho ngƣời làm khảo sát và tiết kiệm đƣợc thời gian. Đối với câu hỏi này, gốc 0 là quan trọng vì mức chi bình quân cho món rau trong bữa ăn càng lớn cho thấy giá cả mà ngƣời mua sẵn sàng trả cho món rau của mình một cách tƣơng đối, tại thời điểm khảo sát. Mức giá này có thể thay đổi, tuy nhiên sẽ đƣợc phân tích khi đặt trong mối quan hệ với những câu khác. Nguyễn Đình Thọ, Nguyễn Thị Mai Trang, sđd, 109. 13 Phƣơng pháp chọn mẫu - Phƣơng pháp chọn mẫu chọn mẫu ngẫu nhiên - Đặc điểm mẫu của đề tài mẫu của đề tài có đặc điểm kích thƣớc nhỏ 213 mẫu, đại diện cho đám đông kích thƣớc lớn. Trong đó có 125 đối tƣợng thuộc nhóm A, 55 đối tƣợng thuộc nhóm B, 33 đối tƣợng thuộc nhóm C. + Mẫu có sự phân bố tƣơng đối đều về giới tính Giới Tính Tần số Tỷ lệ Tỷ lệ hợp lệ Tỷ lệ cộng dồn Nam 90 Nữ 123 Tổng 213 Bảng Thống kê mô tả giới tính của mẫu + Mẫu có sự phân bố không đều về lứa tuổi chỉ có 9 ngƣời thuộc nhóm tuổi trên 50 Tuổi Tần số Tỷ lệ Tỷ lệ hợp lệ Tỷ lệ cộng dồn 18 - 22 85 23 - 30 81 31 - 50 38 213 Trên 50 Tổng 9 Bảng Thống kê mô tả tuổi của mẫu 14 + Mẫu có sự phân bố không đồng đều về trình độ học vấn chỉ có ngƣời thuộc có 4 ngƣời trình độ nghề và 8 ngƣời thuộc nhóm trình độ dƣới lớp 12 trong khi đó bậc học đại học/cao đẳng lại có số lƣợng vƣợt trội, 114 ngƣời. Bậc học cao nhất Tần số Không có văn bằng/ Tiểu học/ Trung học cơ sở Trung học phổ thông 8 Đào tạo sau đại học Tổng Tỷ lệ cộng dồn 48 Đào tạo nghề Đại học/Cao đẳng Tỷ lệ Tỷ lệ hợp lệ 4 114 39 213 Bảng Thống kê mô tả trình độ học vấn của mẫu + Mẫu có sự phân bố không đồng đều về hoàn cảnh gia đình chỉ có 6 ngƣời sống cùng gia đình và ít khi ăn chung, trong khi đó số ngƣời sống cùng gia đình và thƣờng ăn chung có số lƣợng vƣợt trội, 118 ngƣời. Thuong An Chung Tần số Tỷ lệ Tỷ lệ hợp lệ Tỷ lệ cộng dồn Một mình 20 Ngƣời khác nhƣng không ăn chung hoặc ít khi ăn chung 19 Ngƣời khác và thƣờng ăn chung 50 118 213 Gia đình và thƣờng ăn chung Gia đình nhƣng ít khi hoặc không ăn chung Tổng 6 Bảng Thống kê mô tả hoàn cảnh gia đình của mẫu 15 Việc phân bố không đồng đều các đặc điểm của mẫu nhƣ vậy làm giảm độ tin cậy của kết quả. Đây cũng là hạn chế của phƣơng pháp chọn mẫu ngẫu nhiên. Mặc dù nhận thấy thấy phƣơng pháp chọn mẫu ngẫu nhiên không phải là tối ƣu trong trƣờng hợp đám đông có kích thƣớc lớn và mẫu có kích thƣớc nhỏ, ngƣời viết chọn phƣơng pháp này vì đây là phƣơng pháp giúp tiết kiệm chi phí và thời gian nhất. Phƣơng pháp phỏng vấn Ngƣời khảo sát thực hiện các phƣơng pháp phỏng vấn sau - Phỏng vấn trực diện Phỏng vấn trực diện đƣợc ngƣời thực hiện đề tài sử dụng nhiều nhiều nhất số lƣợng ngƣời phỏng vấn bằng phƣơng pháp này chiếm trong mẫu. Vì phƣơng pháp đƣợc ngƣời trả lời ƣa chuộng nhất. Ngƣời trả lời có cơ hội để hỏi ngƣời phỏng vấn những vấn đề họ chƣa hiểu, đồng thời ngƣời phỏng vấn chủ động kích thích sự trả lời và giải thích các câu hỏi ngƣời trả lời hiểu sau. Đây cũng là dạng phỏng vấn đem lại kết quả đáng tin cậy nhất. - Phỏng vấn qua điện thoại Phỏng vấn qua điện thoại giúp giảm chi phí và tiết kiệm thời gian hơn so với phỏng vấn trực diện. Tuy nhiên, đối với đề tài này ngƣời thực hiện không sử dụng nhiều phƣơng pháp phỏng vấn bằng điện thoại vì sự hạn chế trong danh sách liên lạc và ngƣời trả lời không phải lúc nào cũng sẵn sàng trả lời. Số lƣợng ngƣời phỏng vấn qua điện thoại chiếm trong mẫu. - Phỏng vấn thông qua mạng internet Đây là dạng phỏng vấn đƣợc sử dụng nhiều thứ 2 sau dạng phỏng vấn trực tiếp, với số ngƣời trả lời chiếm mẫu. Ngƣời thực hiện nghiên cứu tạo bản khảo sát trên website link Sau đó gửi lên các website, diễn dàn trên mạng thực hiện khảo sát ngẫu nhiên, với phạm vi đối tƣợng đƣợc nêu rõ. Cũng nhờ phƣơng pháp phỏng vấn thông qua mạng Internet mà một trong những phƣơng pháp chọn mẫu của ngƣời làm Theo Trung tâm Khuyến nông Hà Nội, từ 20 ha trồng thử nghiệm, diện tích rau sạch trên địa bàn TP Hà Nội đã tăng 20% mỗi năm. TP Hà Nội hiện quy hoạch được gần ha trồng rau sạch tại 10 vùng thuộc gần 40 xã ngoại thành. Trong đó có các vùng trọng điểm là Vân Nội Đông Anh, Văn Đức, Đặng Xá Gia Lâm, Lĩnh Nam Thanh Trì. Tiêu chuẩn chọn vùng phát triển rau sạch là đất không có dư lượng kim loại nặng, nằm ở vị trí cách 100 m so với quốc lộ, xa các khu công nghiệp, bệnh viện, nguồn nước ô nhiễm. Ngoài ra còn có hàng loạt quy định khác về quy trình sản xuất và tiêu thụ. Đến nay, lượng rau sạch cung cấp cho thị trường Hà Nội hàng ngày vào khoảng 500 tấn, chiếm gần 30% tổng lượng rau xanh nhưng mức tiêu thụ không ổn định. Nghịch lý cung - cầu Theo ông Hoàng Văn Hồng, Phó Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Hà Nội, khó khăn lớn nhất trong việc mở rộng và nâng cao khả năng cung ứng rau sạch chính là khâu tiêu thụ. Toàn TP có chưa đến 30 điểm bán rau sạch, cơ sở vật chất kém nên chưa gây được sự chú ý của người mua. Người trồng rau đang phải tự sản, tự tiêu nên dù rất năng động, họ cũng chưa đảm bảo tiêu thụ hết sản phẩm mình làm ra, nhất là lúc chính vụ. Hình thức tiêu thụ chủ yếu là tự tìm đến các bếp ăn tập thể, các trường học, khách sạn... để thiết lập quan hệ mua bán. Đây chỉ là giải pháp tức thời cho việc tiêu thụ rau sạch hiện nay. Ông Nguyễn Mạnh Tùng, Chủ nhiệm HTX Dịch vụ nông nghiệp Lĩnh Nam, cho biết cốt lõi của vấn đề là nông dân phải cam kết chịu trách nhiệm đối với mức độ an toàn của rau do mình sản xuất. Trong khi các vùng rau khác “bí” lối ra thì ở HTX Lĩnh Nam lại ở thế chi phối giá thị trường rau sạch Hà Nội. Mỗi ngày, xã này cung cấp cho thị trường hơn 10 tấn rau các loại. Diện tích trồng rau sạch của xã là 110 ha với khoảng 40 chủng loại nhưng chỉ có một tiêu chuẩn chất lượng, giá bán không cao hơn so với các loại rau khác trên thị trường. Rau sạch của Lĩnh Nam được phân phối qua hợp đồng với các cơ quan, trường học, cụm dân cư và một số điểm bán lẻ. 100% sản phẩm đem ra thị trường đều được bao gói, đóng thùng theo quy cách, kèm theo lý lịch rau và niêm phong trong khi vận chuyển, phân phối. Khi “có vấn đề” về chất lượng, chủ nhiệm HTX là người đứng ra ký hợp đồng với khách hàng phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại. Sau đó, căn cứ vào lý lịch rau trong đó ghi rõ rau do hộ nào sản xuất, ai kiểm định kỹ thuật để quy kết trách nhiệm cụ thể. Bà Nguyễn Thị Toán, người phụ trách tiêu thụ rau Lĩnh Nam, khẳng định gần 3 năm triển khai chương trình rau sạch, chưa có trường hợp nào bị người tiêu dùng khiếu nại. Hà Nội sẽ có ha rau sạch Hiện nay, Hà Nội đang có kế hoạch mở rộng vùng trồng rau sạch lên khoảng ha, tiến tới thực hiện cung cấp 100% rau sạch cho người dân nhằm ngăn ngừa tình trạng ngộ độc thực phẩm. Để thực hiện mục tiêu này, TP đang đề ra những chính sách hỗ trợ người sản xuất như tập huấn kỹ thuật trồng rau an toàn đến từng hộ, quy tụ thành các nhóm, các HTX rau an toàn có địa chỉ cụ thể, hỗ trợ kinh phí xây dựng hệ thống nước tưới, bể rửa rau sau thu hoạch... Sở Thương mại TP sẽ mở thêm 29 điểm kinh doanh rau sạch và tạo điều kiện đưa vào bán tại tất cả các siêu thị. Rau sạch hiện nay khó tiêu thụ một phần do các cơ quan chức năng buông lỏng quản lý. Để khắc phục tình trạng này Sở Khoa học - Công nghệ và Môi trường Hà Nội đang chuẩn bị ban hành tiêu chuẩn cụ thể về chất lượng rau an toàn cho cả nguời sản xuất lẫn kinh doanh.

thị trường rau sạch ở hà nội